Małgorzata Tomczak
Ile osób naprawdę pokonuje granicę polsko-białoruską? Dane niemieckich służb ujawniają skalę
17 sierpnia 2023
https://oko.press/ile-osob-pokonuje-granice-polsko-bialoruska-dane-niemieckie
Coraz wyraźniej widać, że nie mamy pojęcia kto, i jak przekracza granicę. Zestawienie statystyk Straży Granicznej z danymi Bundespolizei pozwala wyciągnąć dwa wnioski: polska Straż Graniczna widzi dużo, dużo mniej niż służby niemieckie. I jej wzrok pogarsza się z każdym rokiem.
7 sierpnia, podczas wspólnej konferencji, Komendant Główny Straży Granicznej Tomasz Praga i wiceszef MSWiA Maciej Wąsik mówili o eskalacji kryzysu na granicy polsko-białoruskiej. Prób jej przekroczenia jest coraz więcej; od początku roku było ich już 19 tysięcy, a tylko w lipcu – 4 tysiące.
Straż Graniczna zawnioskowała o wsparcie wojskowe na granicy, a wiceminister Wąsik zapowiedział oddelegowanie tam 2 tysięcy żołnierzy.
Szlak migracyjny z Białorusi do Europy Zachodniej funkcjonuje już dwa lata. Warto byłoby więc wiedzieć ilu osobom udaje się nim przejść. OKO.press poprosiło rzeczniczkę SG por. Annę Michalską o podanie dokładnych statystyk. Michalska udostępniła dane na temat dwóch zjawisk: liczby „prób przekroczeń granicy” oraz „zatrzymań/ujawnień osób, które przekroczyły, lub próbowały przekroczyć granicę”.
- Liczba „prób przekroczeń granicy” to suma sytuacji, w których służby zauważyły, że ktoś próbuje przejść przez granicę, lub już ją przeszedł. Jeśli 20-osobowa grupa próbuje przekroczyć granicę we wtorek, to SG uzna to za „20 prób”. Gdy do tej samej grupy dołączy 7 osób i wspólnie ponowią próbę przejścia w piątek, to SG zanotuje kolejne „27 prób”. Ponieważ wiele osób podejmuje próby przejścia kilka, kilkanaście, lub nawet kilkadziesiąt razy, a służby nie rejestrują ich danych, to te same osoby są liczone wielokrotnie. To, co w statystykach jest „20 próbami”, może być więc jednym push-backowanym przez kilka tygodni Syryjczykiem.
- Liczba „zatrzymań” dotyczy osób, które przekroczyły granicę i nie zostały push-backowane. Trafiły do ośrodków dla cudzoziemców – głównie strzeżonych, choć zdarzały się wyjątki.
Michalska podała, że w 2021 roku „prób przekroczeń” było ok. 40 tysięcy, w 2022 roku – 16 tysięcy; a od początku 2023 roku – 19 tysięcy. Łącznie przez dwa lata odnotowano ich ok. 75 tysięcy.
Osób zatrzymanych było łącznie 5170: w 2021 roku – 3480; w 2022 roku – 990; a w bieżącym – 700.
Co więc stało się z dziesiątkami tysięcy „osobo-prób?”
Małgorzata Tomczak – socjolożka, kulturoznawczyni i dziennikarka freelance. Publikowała m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Newsweeku” i „Balkan Insights”. Na stałe mieszka w Madrycie.