W dniu 19 maja 2022 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wydał wyrok (sygn. akt II SAB/Bk 18/22) w sprawie ze skargi Prezes Fundacji „No Border” Urszuli Glensk na bezczynność Komendanta Placówki Straży Granicznej w Narewce. Skarga dotyczyła braku wydania przez Komendanta decyzji o zezwoleniu na przebywanie na obszarze objętym zakazem przebywania w strefie nadgranicznej, do czego zobowiązuje art. 12b ust. 2 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej (Dz.U. z 2022 r., poz. 295), a o co wnosiła Urszula Glensk we wniosku z dnia 6 grudnia 2021 r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że Komendant Placówki Straży Granicznej w Narewce dopuścił się bezczynności oraz zobowiązał Komendanta do załatwienia wniosku skarżącej w terminie 30 dni od dnia zwrotu akt organowi.
Sentencja wyroku w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych:
https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/5BC2140064
Omówienie wyroku na stronie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku:
http://bip.bialystok.wsa.gov.pl/190/sprawy-rozpoznane.html
Sprawa została opisana przez białostocki dodatek „Gazety Wyborczej”:
„Gazeta Wyborcza Białystok” nr 116 (10004), 20 maja 2022
Maciej Chołodowski
Granica polsko-białoruska. Sąd administracyjny: Komendant placówki Straży Granicznej dopuścił się bezczynności
20 maja 2022 | 10:46
Prof. UWr Urszula Glensk w lutym 2022 roku w Białowieży, podczas demonstracji ‘Nie dla muru’. Mieszkańcy, aktywiści i ekolodzy protestowali przeciwko budowie muru na granicy polsko-białoruskiej (Fot. Agnieszka Sadowska / Agencja Wyborcza.pl)
Granica polsko-białoruska. Komendant Straży Granicznej w Narewce dopuścił się bezczynności w odniesieniu do wniosku literaturoznawczyni Urszuli Glensk, która chciała wjechać do zamkniętej polsko-białoruskiej strefy przygranicznej. Taki wyrok wydał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku.
Urszula Glensk, literaturoznawczyni z Uniwersytetu Wrocławskiego kilkakrotnie wnosiła o wyrażenie zgody na wjazd do przygranicznej polsko-białoruskiej strefy objętej zakazem przebywania przez osoby postronne.
Zwracała się o zgodę na wjazd, uzasadniając wniosek prowadzeniem badań, jakie mają być podstawą przygotowywanej przez nią publikacji naukowej. Komendant Straży Granicznej w Narewce odmówił, ale Urszula Glensk nie otrzymała tej decyzji na piśmie (z uzasadnieniem).
Urszula Glensk zwracała uwagę sądu na „lekceważący stosunek” komendanta SG w Narewce w odniesieniu do jej próśb.
Białostocki Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł, że komendant Straży Granicznej w Narewce dopuścił się bezczynności i zobowiązał komendanta SG w Narewce do wydania „stosownej decyzji administracyjnej”.
Prof. Urszula Glensk – od jesieni ubiegłego roku zaangażowana w pomoc uchodźcom dostającym się do Polski przez granicę z Białorusią – w marcu, wraz z grupą zaangażowanych humanistów, powołała Fundację No Border.
Celem statutowym fundacji jest: działalność pomocowa na rzecz uchodźców, migrantów i innych osób objętych ochroną międzynarodową oraz osób starających się o ochronę międzynarodową, pomoc obcokrajowcom przebywającym w Polsce lub planujących przyjazd do Polski, ochrona praw człowieka oraz międzynarodowego prawa humanitarnego, reprezentowanie w postępowaniach przed organami władzy publicznej osób korzystających ze wsparcia fundacji.
W końcu lutego, w czasie protestu przeciw dewastacji Puszczy Białowieskiej, w związku z budową zapory na polsko-białoruskiej granicy, na wjeździe do Białowieży, w rozmowie z „Wyborczą” nie kryła:
– Z podziwem patrzę, jak wszyscy w Polsce jesteśmy przejęci losem mieszkańców Ukrainy, objętej wojną, Jednak nie rozumiem, dlaczego nie da się przyjąć tych uchodźców z granicy polsko-białoruskiej, a wręcz traktuje się ich jak zwierzynę łowną przy użyciu całej masy funkcjonariuszy służb mundurowych.
Z kolei WSA w Białymstoku odrzucił z przyczyn formalnych skargę na odmowę wjazdu do zamkniętej strefy europosłanki Janiny Ochojskiej, prezeski Polskiej Akcji Humanitarnej. Ochojska tłumaczyła prośbę o zgodę na wjazd do strefy potrzebą spotkania z lokalną społecznością. Zwróciła się o nią do komendanta placówki SG w Mielniku. Wniosek wysłała mailem. Odpowiedź otrzymała także taką drogą.
Sąd uznał, że takiej korespondencji nie można nazwać decyzją administracyjną, stąd skargę Ochojskiej odrzucił (bez rozpatrzenia). Sędzia Elżbieta Lemańska tłumaczyła, że w tym przypadku pismo komendanta placówki SG w Mielniku „jest pismem informacyjnym, rodzajem komunikatu, nieformalną odpowiedzią na nieformalny wniosek”.